Łódzkie

Inowłódz – ruiny zamku i romański kościół

napisany przez Agata

Łódzkie na weekend

W malutkim, położonym nad Pilicą Inowłodzu czuć powiew historii. Podobno tutejszy średniowieczny zamek był połączony tajnym tunelem z pobliskim kościołem św. Idziego – jednym z najstarszych w całej Polsce. Podobno chadzała nim na nabożeństwa sama królowa Bona jeśli akurat przebywała tu z wizytą.

(IV 2023)

Trochę historii

Inowłódz należy do najstarszych miejscowości w Polsce. Osada istniała tu już w X wieku. Natomiast wzmianka w dokumencie z 1145 roku mówi, że w Inowłodzu stała karczma, komora celna i kościół.

W XIV wieku Kazimierz Wielki nadał osadzie prawa miejskie, wybudował zamek i otoczył miasto murami obronnymi.

Inowłódz stał się ważnym punktem na mapie Królestwa Polskiego. Miasto wkroczyło w najpomyślniejszy w swych dziejach okres. Kres świetności przyniosły jednak wojny XVII i XVIII stulecia.  

II rozbiór Polski i polityka zaborców po Powstaniu Styczniowym spowodowała, że w 1870 roku Inowłódz stracił prawa miejskie.

W XIX stuleciu odkryto tu źródło wód mineralnych, co chciał wykorzystać ówczesny właściciel tutejszych dóbr – Bernard Birenzweig. W 1884 roku w Inowłodzu – Zakościelu powstała stacja klimatyczno-leśna. Wybudowano dla kuracjuszy kilka willi w „stylu szwajcarskim”, a nad Pilicą urządzono kąpielisko. Inowłódz wkraczał w epokę bycia kurortem uzdrowiskowym. Przyjeżdżali pensjonariusze, wczasowicze, letnicy. W latach 1907 – 1914 wakacje spędzał tu Julian Tuwim.

Rozwojowi uzdrowiska kres położyła I wojna światowa.

Zamek w Inowłodzu

Wybudowany przez Kazimierza Wielkiego zamek (1356 – 1366) bronił granicy Polski Piastów z Księstwem Mazowieckim oraz zabezpieczał komorę celną na szlaku handlowym, który w tym miejscu brodem przekraczał Pilicę.

Na przestrzeni wieków zamek kilkakrotnie zmieniał swoich właścicieli.

Rozbudował go Władysław Jagiełło, który to na zamku w Inowłodzu gościł co najmniej 6 razy.

Od 1515 roku zamek przeszedł w ręce rodu Drzewickich herbu Ciołek, którzy swą rodową siedzibę mieli w pobliskiej Drzewicy.

Zamek został zniszczony podczas Potopu szwedzkiego. Od tego czasu popadał w coraz to większą ruinę.

W XIX wieku jego mury służyły za budulec okolicznych zabudowań. W zasadzie zrównano zamek z ziemią, z trawy wystawały jedynie pojedyncze kamienie – te, które nie dały się wyrwać i wywieźć.

Dopiero w latach 70-tych XX wieku rozpoczęto tu prace archeologiczne.

Dziś zamek w Inowłodzu to trwała ruina, na terenie której znajduje się Gminne Centrum Kultury, Biblioteka i Informacja Turystyczna. Zamek można zwiedzać od 2013 roku.

Godziny otwarcia i cennik: TUTAJ

Płatność za bilety tylko gotówką. Pod zamkiem jest bezpłatny parking.

Rycerze z zamku w Inowłodzu

Zamek w Inowłodzu ma do dziś dnia swojego kasztelana. Działa tu bardzo sprawnie bractwo rycerskie.

My mieliśmy to szczęście, że trafiliśmy akurat na rozpoczęcie sezonu i zjazd bractw w całej Polski – Łżykwiat Kasztelański 2023, czyli powitanie, prezentacja, turnieje rycerskie, manewry Chorągwi Ziemi Łęczyckiej i… generalnie dobra, swobodna zabawa bez nadęcia i zadęcia. Tak naprawdę były to też przygotowania do największej historycznej inscenizacji – Bitwy pod Grunwaldem.

Generalnie jak się okazuje na zamku w Inowłodzu dzieje się całkiem sporo. Szkoda tylko, że nikt nie uaktualnia strony internetowej i o takich perełkach jak ta z 15 kwietnia można się dowiedzieć albo w punkt, albo niestety je przegapić… Ale, ale – strona, stroną, całkiem żywy jest zamkowy Facebook. Warto tam zaglądać po nowości!

Kościół św. Idziego

Nieopodal zamku, na wzgórzu nad Pilicą wznosi się malowniczo kościół św. Idziego. Kościół jest romański, wybudowany w XI lub XII stuleciu – tak więc już podchodząc do niego niemal czuje się oddech 900 lat historii…

Kościół ufundował albo Władysław Herman (w podzięce za narodziny syna Bolesława), albo sam Bolesław Krzywousty. Na przestrzeni wieków, oprócz funkcji sakralnych, pełnił też obronne o czym świadczy chociażby cylindryczna wieża, małe okna i równie niewielkie drzwi wejściowe – takie do łatwego barykadowania się.

Po wybudowaniu w XVI stuleciu nowej świątyni pw. św. Michała Archanioła, kościół św. Idziego zaczął podupadać. Podczas zaborów Prusacy urządzili sobie w nim nawet wojskowy magazyn zbożowy. W dwudziestoleciu międzywojennym na malowniczo położone ruiny kościoła zwrócił uwagę przyjeżdżający często do Spały prezydent Wojciechowski, który nakazał rozpoczęcie remontu a prace kontynuował prezydent Mościcki.

Dziś w kościele św. Idziego odprawiane są niedzielne nabożeństwa, jest też on bardzo popularnym miejscem ślubów. W pozostałe dni i godziny zamknięty.

My mieliśmy niesamowite szczęście bo będąc w sobotę wpadliśmy dosłownie na kościelnego, który nie tylko otworzył nam drzwi ale jeszcze pozwolił wejść na wieżę.

W kościele nie ma podciągniętej elektryczności – wielki kandelabr ze świeczkami nawet wygaszony robi ogromne wrażenie. A co dopiero jak zapłonie… i te wszystkie mniejsze świeczki ustawione w nawach, na cokołach, gzymsach i balustradach… Zresztą jak spojrzycie na ściany, to doskonale widać, co zostało dobudowane w trakcie remontu, a co powstało wieki temu. I ta wyłożona ceramiką podłoga…

Cafe Bona & Pizza

Po zwiedzeniu kościoła, zamku, zabawach i turniejach rycerskich przyszedł czas na małe co nieco. Nieopodal znaleźliśmy bardzo klimatyczną restaurację – Cafe Bona & Pizza. OK – może nazwa niezbyt wyszukana, ale… wnętrze naprawdę zacne, wystrojem nawiązujące do historii Inowłodza. Niesamowite wrażenie robi oczywiście ręcznie rzeźbiony bar, ale warto zwrócić uwagę też na inne detale takie jak rower na drewnianych kołach, czapkę nauczyciela, lampy naftowe, kafel z pieca z uzdrowiskowej willi, czy wreszcie belki podtrzymujące strop pochodzące z mostu na Pilicy wybudowanego podczas I wojny światowej.  

A zapiekanki jakie sobie tam zafundowaliśmy – pyszne!

 

W Inowłodzu byliśmy przy okazji naszej dwudniowej mikrowyprawy, której całość znajdziesz TUTAJ

 

W pobliżu warto odwiedzić:

 

Wszystkie posty o województwie łódzkim znajdziesz tutaj: ŁÓDZKIE – atrakcje województwa

 

Post o wszystkich odwiedzonych przez nas zamkach i pałacach w Polsce znajdziesz tutaj: Zamki i pałace w Polsce

 

Więcej o ciekawych miejscach w Polsce: 

Północ Polski 

Polska Centralna ; 

Południe Polski

 

Podobał Ci się wpis? Będzie mi bardzo miło, jeżeli podzielisz się nim ze znajomymi i zostaniesz moim stałym czytelnikiem na blogu, Facebooku i Instagramie 

 

 

Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x