Kaszuby na weekend
40 km od Bałtyku, na północnych krańcach Puszczy Kaszubskiej leży Lębork. To stosunkowo niewielkie miasto, które zachęciło nas kilkoma dobrze zachowanymi zabytkami aby zrobić w nim przystanek na krótki spacer.
W listopadowy, niedzielny poranek było tu cicho i pusto. W kościele msza, na ulicach pojedynczy przechodnie przemykający szybko z psami. Gotyckie mury i wieże wręcz poetycko wkomponowane w typową klockowatą zabudowę lat 50-tych. A na rynku neogotycki ratusz i całkiem niebrzydkie kamieniczki.
Spacer był naprawdę udany 😊.
(listopad 2021)
Trochę historii
We wczesnym średniowieczu Lębork był niewielką, leżącą nad Łebą słowiańską wsią o nazwie Lewino. Należał wówczas do książąt Pomorza Gdańskiego.
W początkach XIV stulecia teren dzisiejszego miasta nabyli Krzyżacy i w 1341 roku lokowali miasto na prawie chełmińskim. Niedługo potem wzniesiono zamek i postawiono mury obronne okalające miasto. Lębork stał się krzyżacką prokuratorią a następnie awansował na wójtostwo (Państwo krzyżackie dzieliło się na komturie, wójtostwa i prokuratorie).
W XV stuleciu Lębork opowiedział się po stronie walczącego z Zakonem Związku Pruskiego. Opozycja antykrzyżacka była silna, a mieszczanie i rycerstwo bardzo liczyli na silne związki z Gdańskiem. W 1454 roku Lębork i jego okolice zostały zdobyte przez wojska gdańskie. Tego sojuszu jednak przestraszył się król Kazimierz Jagiellończyk i wcielił Lębork (podobnie jak Bytów) do korony. Niestety nie był w stanie ani jednego ani drugiego miasta utrzymać i oba musiał oddać w lenno książętom pomorskim.
W 1630 roku miasto przejęli Szwedzi. Następnie zostało na chwilę przyłączone do Polski, aby w drugiej połowie XVII wieku znów stać się lennem, tym razem branderbursko-pruskim.
Atrakcje Lęborka
Zamek krzyżacki
Gotycki zamek został wybudowany w połowie XIV wieku. Był siedzibą krzyżackiego wójta. Wizytując zachodnie rubieże państwa krzyżackiego, w 1408 roku lęborski zamek odwiedził Wielki Mistrz Ulrich von Jungingen. Na przestrzeni wieków zamek był wielokrotnie przebudowywany, a obecnie znajduje się w nim siedziba sądu.
Mury obronne
Lębork jest jednym z niewielu miast na Pomorzu, które posiada dobrze zachowane średniowieczne mury obronne.
Wznoszenie murów rozpoczęto w 1341 roku, a zakończono około 20 lat później. Wysokie na 6 do 10 metrów liczyły ponad 1km długości. Fortyfikacje posiadały 32 baszty i półbaszty, 2 bramy i 2 furty.
Baszta Bluszczowa
Jedną z zachowanych baszt narożnych wchodzących w skład średniowiecznych fortyfikacji obronnych miasta jest Baszta Bluszczowa. Wzniesiono ją w 1363 roku.
Do zimy 1855 roku porastał ją gęsty, dorodny bluszcz – stąd nazwa. Ówczesna zima była jednak tak sroga, że bluszcz zginął. Nazwa jednak pozostała.
Konstrukcja tej baszty nie jest typowa. U podstawy jest bowiem czworoboczna, od drugiej kondygnacji – ośmioboczna.
Baszta Kwadratowa, baszta nr 27 i 24
W Lęborku, w bardzo bliskiej odległości od siebie znajdziemy jeszcze trzy baszty.
Baszta Kwadratowa znajduje się około 300 metrów od Baszty Bluszczowej, na ul. Korczaka.
Baszta nr 27 i 24 znajdują się kilkanaście metrów od Baszty Bluszczowej (jedna na ul. Basztowej, druga na Derdowskiego)
Kościół parafialny św. Jakuba
Ten gotycki kościół pierwotnie był kościołem obronnym. Ocenia się, że powstał w połowie XIV stulecia. Po wprowadzeniu reformacji od roku 1535 przez ponad 100 lat należał do protestantów. Kościół na przestrzeni wieków wielokrotnie ulegał zniszczeniom, odbudowom i przebudowom.
W 2010 roku kościół w Lęborku został ustanowiony diecezjalnym Sanktuarium Św. Jakuba (jednym z trzech w Polsce) ze sprowadzonymi z Watykanu relikwiami. Przebiega tędy Droga Św. Jakuba. Świątynia zatem jest przystankiem na szlaku prowadzącym do grobu Świętego Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Ratusz miejski
Ratusz w Lęborku wybudowano w stylu neogotyckim w 1900 roku. Stary, rozebrany w końcówce XVIII stulecia budynek znajdował się gdzie indziej. Bardzo charakterystyczna dla tej budowli jest wieża zwieńczona czworobocznym hełmem, zakończonym ażurową latarnią z iglicą. Innym ciekawym elementem jest napis na drzwiach „Stadtlische Sparkasse” – pozostałość po czasach sprzed II wojny światowej, gdy w budynku znajdowała się Miejska Kasa Oszczędności.
Kolorowe schody
To taka miła atrakcja na koniec. Bo zawsze lepiej wejść po kolorowych, niż po szarych i zwykłych schodach w pochmurny, jesienny dzień 😊
Do Lęborka zajechaliśmy po drodze znad morza (z Białogóry) – to był weekend pełen bałtyckich fal i krzyżackich zamków. Kolejny pretekst aby zwiedzić jakąś warownię, odkryć jakieś ruiny czy popodziwiać średniowieczne eksponaty w muzeum. A pod lęborskim zamkiem czekała na nas ta inspiracja – wskazówka gdzie jechać dalej 😉.
W Lęborku byliśmy podczas jesiennej mikrowyprawy (XI 2021): Grudziądz, zamki krzyżackie i morze
Post o wszystkich odwiedzonych przez nas zamkach krzyżackich znajdziesz tutaj: Zamki krzyżackie w Polsce
Wszystkie posty o Pomorzu znajdziesz tutaj: Pomorze – atrakcje regionu
Więcej o ciekawych miejscach w Polsce:
Podobał Ci się wpis? Będzie mi bardzo miło, jeżeli podzielisz się nim ze znajomymi i zostaniesz moim stałym czytelnikiem na blogu, Facebooku i Instagramie
Fajnie 😊