Szlaki Puszczy Kampinoskiej
Tu przyroda przeplata się z historią. Niespełna dwukilometrowa pętla przeprowadza nas przez bory sosnowe i wydmy. Pokazuje bogactwo przyrody Puszczy i opowiada o tragicznej historii wydarzeń z czasów II wojny światowej.
Ścieżka dydaktyczna „Wokół Palmir”
Ścieżka ma długość 1,7 km, na których rozlokowanych jest 9 tablic informacyjnych. Zaczyna się przy parkingu palmirskiego cmentarza, kończy na cmentarzu. Technicznie jest bardzo łatwa do przejścia.
Cmentarz w Palmirach
Na „palmirskiej polanie śmierci” Hitlerowcy w latach 1939 – 1941 dokonali 21 masowych egzekucji, w których rozstrzelano 1700 osób. Największa miała miejsce 20 i 21 czerwca 1940 roku, kiedy to w ramach tzw. akcji AB zamordowano co najmniej 360 osób z polskiej elity politycznej, intelektualnej i kulturalnej. Egzekucje odbywały się też w innych miejscach Puszczy.
Od samego początku wojny słowo Palmiry wywoływało trwogę. Stały się one dla warszawiaków symbolem śmierci. Tam znikali ludzie wywożeni z przepełniających się szybko aresztów i więzień – Pawiaka, piwnic przy Alei Szucha, więzienia mokotowskiego i innych. Ludzie opowiadali sobie o jeżdżących nocą w las ciężarówkach. I choć Niemcy za wszelką cenę chcieli ukryć miejsce masowych egzekucji, miejscowa ludność (w większości leśnicy) chodzili tam, podglądali, a potem oznaczali tylko sobie znanym sposobem miejsca zbiorowych grobów. Łącznie 24 miejsca. Po wojnie w tych oznaczonych miejscach przeprowadzono ekshumacje. Wszystkie szczątki ofiar złożono na polanie palmirskiej. Na większości krzyży czy Gwiazdach Dawida widnieje symbol NN. Te nieliczne podpisane z imienia i nazwiska to np. grób księdza Zygmunta Sajny, marszałka sejmu Macieja Rataja czy olimpijczyka Janusza Kusocińskiego.
Muzeum w Palmirach
Przy cmentarzu znajduje się Muzeum Walki i Męczeństwa.
Nie jest ono duże, nie jest też multimedialne. Na próżno szukać tu przycisków i pokręteł. W przygaszonym świetle i przy akompaniamencie cichej muzyki na wielkoformatowych zdjęciach można obejrzeć obrazy z tamtych lat, przeczytać historię. Są też gabloty z nielicznymi znalezionymi przy ciałach przedmiotami osobistymi. I jest film z egzekucji…
Godziny otwarcia: wtorek – niedziela 09:00-16:00
Wstęp bezpłatny
Jak najlepiej dojechać
Na początek ścieżki, pod muzeum można podjechać samochodem. Jest parking. Z centrum Warszawy to 33km (S7 na Gdańsk). Za wsią Palmiry dalej 5km tzw. Drogą Palmirską.
Opcje połączenia szlaków
Jeśli niecałe 2km to dla nas za mało – można połączyć ten spacer z następującymi szlakami.
Ścieżka dydaktyczna „Wokół Długiego Bagna”
Prowadzi ona spod muzeum i cmentarza, wzdłuż Długiego Bagna. Na rozstajach, przy pozostałościach po bramie do Wojskowej Składnicy Amunicji szlak rozgałęzia się. W lewo odchodzi czerwony Główny Szlak Puszczy Kampinoskiej, my kontynuujemy w prawo – żółte oznaczenia ścieżki dydaktycznej. Po dojściu do końca ponownie skręcamy w prawo – to Palmirski Szlak Łącznikowy, który zaprowadzi nas z powrotem pod muzeum. Ta część trasy jest najmniej ciekawa – to szeroka, wyboista arteria otwarta dla samochodów. Ruch tu oczywiście ograniczony, ale jednak jest. Całość pętli to 3,5km.
Bagno Długie
Jest to największe torfowisko wysokie w Kampinoskim Parku Narodowym. Torfowisko wysokie czyli takie, które powstaje w procesie narastania złoża torfowego i odcięcia jego roślinności od wód gruntowych. W efekcie woda je zasilająca pochodzi tylko i wyłącznie z opadów. W przeciwieństwie do torfowiska niskiego czyli takiego, które jest zasilane wodami powierzchniowymi i gruntowymi.
Torfowiska wysokie porastają głównie mchy torfowce, których obumarłe pędy dolne są głównym budulcem torfu. Dziś torfowiska wysokie to rzadkość. W okolicach Warszawy to np. Bagno Całowanie w Mazowieckim Parku Krajobrazowym. Aktualnie Bagno Długie zajmuje jedynie niewielką część swego dawnego obszaru (eksploatacja torfu na sprzedaż w latach 1921-1924).
W maju i czerwcu Bagno Długie wygląda oszałamiająco. A wszystko za sprawą przypominających puch owoców wełnianki pochwowatej, rośliny przypominającej trawy i porastającej całe bagno wzdłuż i wszerz.
Pętla z Truskawia
To 14km przez bory sosnowe, tereny podmokłe i wrzosowiska.
Z Truskawia skierowaliśmy się żółtym szlakiem w kierunku Zaborowa Leśnego (tzw. Truskawska Droga). Dalej Groblową Drogą, czyli jak sama nazwa wskazuje groblą, po obu stronach której ciągną się malowniczo rozlewiska, doszliśmy do Mogiły Powstańców 1863 roku. Tutaj odbiliśmy w szlak zielony – tzw. Krętą Drogę. W ten sposób doszliśmy do Karczmiska.
Dokładny opis tej części wycieczki znajdziecie TUTAJ
Wtedy odbiliśmy w ścieżkę dydaktyczną „Do Karczmiska”, teraz poszliśmy dalej prosto aż do cmentarza w Palmirach. Następnie wzdłuż Długiego Bagna i dalej obok bramy Wojskowej Składnicy Amunicji do Palmirskiego Szlaku Łącznikowego. Tymże wróciliśmy na parking znajdujący się na samym końcu wsi Truskaw.
KAMPINOS – mapa szlaków. Można ją zobaczyć TUTAJ
Wszystkie posty o Puszczy Kampinoskiej znajdziesz tutaj: Kampinos – puszcza na wyciągnięcie ręki
Inne miejsca pod Warszawą warte zobaczenia znajdziesz we wpisie: Atrakcje wokół Warszawy
Wszystkie posty z województwa mazowieckiego znajdziesz tutaj: MAZOWSZE – atrakcje regionu
Więcej o ciekawych miejscach w Polsce:
Podobał Ci się wpis? Będzie mi bardzo miło, jeżeli podzielisz się nim ze znajomymi i zostaniesz moim stałym czytelnikiem na blogu, Facebooku i Instagramie
