Warszawa na weekend
Był rezydencją królewską, miejscem obrad sejmu, centrum administracyjnym i kulturalnym kraju. Całkowicie zniszczony po II wojnie światowej został odbudowany w stylu rezydencji barokowo-klasycystycznej.
Zamek Królewski zajmuje całą wschodnią pierzeję placu Zamkowego. Mimo iż odbudowany, kryje w sobie wiele (uratowanych z pożogi wojennej) elementów oryginalnych, nie wspominając oczywiście o dziełach Matejki czy Canaletta.
Zdecydowanie warto wejść do środka! Bogate wnętrza zapierają dech w piersi, są jednymi z piękniejszych wnętrz pałacowo-zamkowych jakie widziałam.
A wisienką na torcie są wiosną pełne tulipanów Ogrody Zamkowe.
Trochę historii
Początki Zamku Królewskiego sięgają XIV wieku, kiedy to był siedzibą książąt mazowieckich. Po 1569 roku, czyli po Unii Lubelskiej będącej unią realną Polski i Litwy, Warszawa i zamek zostały uznane za stałe miejsce zgromadzeń sejmu Rzeczypospolitej. W 1596 roku, po przeniesieniu przez Zygmunta III Wazę stolicy z Krakowa do Warszawy, stał się rezydencją królewską. Rozbudowany w XVI i XVII stuleciu osiągnął znany nam dziś kształt zamkniętego pięcioboku. W drugiej połowie XVIII wieku artyści zatrudnieni przez Stanisława Augusta przebudowali wnętrza komnat dostosowując je do stylu epoki. Wtedy to właśnie Zamek Królewski przeżywał okres największej świetności.
3 maja 1791 roku w Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego Sejm Wielki uchwalił Ustawę Zasadniczą. Była to pierwsza konstytucja uchwalona w Europie i druga na świecie.
We wrześniu 1944 roku zamek został wysadzony przez wojska niemieckie. Odbudowę rozpoczęto dopiero w latach 70-tych XX wieku. W 1984 roku udostępniono zwiedzającym zrekonstruowane wnętrza. Arkady Kubickiego udostępniono dopiero w 2009 roku, a zakończenie całości restytucji kompleksu zamkowego to dopiero 2019 rok.
Zwiedzanie
Główną i najpopularniejszą trasą zwiedzania jest Trasa Królewska. Komnaty znajdują się na pierwszym piętrze.
Obejmuje ona Apartamenty Stanisława Augusta (Wielki i Królewski), Sale Sejmowe, pokoje z dziełami Matejki i Canaletta oraz od niedawna Pokoje Prezydentów II RP i Władz na Uchodźctwie (od 22.12.2021) i Galerię Wettynów (od 26.04.2022).
Całość zdecydowanie najlepiej zwiedzać z audioprzewodnikiem (w cenie biletu).
Nam przejście tej trasy zajęło 1,5h.
Apartamenty Królewskie
Apartamenty Królewskie odtworzono zgodnie z funkcją jakie pełniły za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Dzielą się na Apartament Wielki, czyli sale reprezentacyjne, „służbowe” i Apartament Królewski, czyli pomieszczenia mieszkalne monarchy.
Apartament Wielki
Mamy tu Salę Rady – miejsce posiedzeń Rady Nieustającej, czyli pierwszego w Polsce stałego rządu.
Jest Sala Rycerska, czyli… przedpokój, poczekalnia przed salą tronową. Ale jaka to jest poczekalnia! – powstała według koncepcji samego króla Stanisława Augusta i stała się swoistym panteonem narodowym.
Jako drugi przedpokój służył Pokój Marmurowy. Jest to nota bene najstarsze wnętrze w Apartamencie Wielkim. Powstało jeszcze w czasach panowania Władysława IV w czwartej dekadzie XVII wieku. Odnowiony w drugiej połowie XVIII stulecia zyskał między innymi 22 portrety królów polskich.
Sala Tronowa – tu na audiencjach przyjmowani byli ambasadorowie, posłowie obcych mocarstw, nuncjusz papieski. Czerwień i złoto – te symbole władzy królewskiej są tu zdecydowaną dominantą. W czasie rekonstrukcji wnętrza wmontowano tu setki oryginalnych fragmentów boazerii i sztukaterii. Ważny akcent sali stanowią – odtworzone na podstawie jednego ocalałego – srebrne, haftowane orły na zaplecku tronu.
Niesamowite wrażenie robi Sala Wielka (Balowa) – największa i najbardziej reprezentacyjna sala zamku. W czasach Stanisława Augusta służyła jako miejsce ceremonii dworskich. Tu odbywały się uczty, bale, koncerty i przedstawienia teatralne. Sufit zaś zdobi rekonstrukcja plafonu Marcella Bacciarellego Rozwikłanie Chaosu (oryginalny runął wraz z sufitem podczas bombardowania 17 września 1939 roku).
Apartament Królewski
Mamy tutaj Pokój Audiencyjny Stary, służący jako miejsce audiencji zanim Stanisław August urządził paradną salę tronową w Apartamencie Wielkim.
W części stricte prywatnej zaś oczy przykuwa szmaragdowa sypialnia króla. Dalej mamy Przedpokój Garderoby, Garderobę i Gabinet oraz Kaplicę.
Są też dwa pokoje – zielony i żółty.
Pokój Żółty to jadalnia. To właśnie tu, w tej sali odbywały się słynne Obiady Czwartkowe – spotkania literackie, kulturoznawcze, opiniotwórcze, pełne żartów, ale też poważnych dyskusji na temat polityki i reform państwa. Zapraszani byli na nie między innymi Ignacy Krasicki, Hugo Kołłątaj, Krzysztof Szembek, Ignacy Potocki, Zygmunt Vogel, Józef Wybicki. Znamienne, że nigdy przy tym stole nie usiadła żadna kobieta. Każde spotkanie kończyło się punktualnie o 18:00 – jak? To opowie audioprzewodnik 😉.
Pokój Zielony służył królowi Stanisławowi Augustowi jako salon wykorzystywany do spotkań z ministrami i wysokimi urzędnikami dworskimi.
Niesamowity jest Pokój Canaletta, czyli Przedpokój Senatorski, w którym zgromadzono 22 dzieła słynnego weneckiego malarza Bernarda Bellotta zwanego Canalettem – nadwornego malarza Stanisława Augusta Poniatowskiego. Są to widoki Warszawy i okolic oraz obraz Elekcja Stanisława Augusta. Obrazy te, malowane na zamówienie króla w latach 1767–1780, zostały później w dużej mierze wykorzystane przy odbudowie zniszczonej podczas wojny Warszawy.
Pokoje Królewiczowskie
Ta część powstała na początku XVII wieku, w trakcie wielkiej rozbudowy zamku podjętej przez króla Zygmunta III, który wraz z rodziną i dworem zamieszkał tu na stałe w 1611 roku. Piętro wzniesionego w tamtym okresie skrzydła przeznaczono na mieszkania dla synów Zygmunta III, królewiczów: Władysława Zygmunta, Jana Kazimierza, Jana Olbrachta, Karola Ferdynanda i Aleksandra – stąd nazwa. Funkcję tę pełniły przez następne pokolenia władców. Dopiero w wieku XVIII zmieniło się przeznaczenie tych wnętrz. Odtąd pełniły funkcję przedpokoi dla senatorów i kordegardy (czyli miejsca gdzie stacjonowała straż) przed Salą Senatorską. Po odbudowie zamku w salach tych znajdziemy uratowane dzieła Jana Matejki (dlatego nieraz nazywa się je Pokojami Matejkowskimi). Najsłynniejsze, wielkoformatowe to Batory pod Pskowem i Rejtan – Upadek Polski. Ale jest też Kazanie Piotra Skargi, czy Konstytucja 3 Maja 1791 roku i inne.
Sale Sejmowe
Są one dwie. Pierwsza to przeniesiona tu w połowie XVII stulecia Nowa Izba Poselska. Do roku 1792 obradowała w niej niższa izba polskiego sejmu.
Druga to Sala Senatorska. To właśnie w niej uchwalono Konstytucję 3 maja 1791 roku. Niestety po upadku powstania listopadowego dekorację sali zniszczono, a to co widzimy dziś, to odbudowa na podstawie rysunków. Na postumencie, za szkłem, znajduje się faksymile, czyli dokładna kopia, Ustawy Zasadniczej z 1791 roku (oryginał w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie)
Galeria Wettynów
Jest to ekspozycja opowiadająca o epoce saskiej, kiedy to na tronie polskim przez około sześć dekad zasiadali pochodzący z Saksonii władcy z dynastii Wettynów. Z jednej strony królowało wszechobecne „Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa”, z drugiej następował coraz szybszy upadek i rozkład państwa. I ta sala stara się właśnie o tej nieścisłości opowiedzieć. Galeria otwarta została 26.04.2022
Pokoje Prezydentów II RP i Władz na Uchodźctwie
Dwa pokoje zostały poświęcone okresowi późniejszemu. w 1918 roku zamek został bowiem oddany najpierw do dyspozycji Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, a następnie prezydentów RP. Stanisław Wojciechowski, chociaż rezydował w Belwederze, część swoich politycznych i reprezentacyjnych obowiązków wykonywał na królewskim zamku. Ignacy Mościcki zdecydował się tu nie tylko urzędować, ale także zamieszkać.
Odbudowa zamku po zniszczeniach II wojny światowej ze względów politycznych nie przewidywała odtworzenia apartamentu prezydenckiego, a tym bardziej sali poświęconej władzom RP na uchodźctwie. Potem ekspozycje można było oglądać na piętrze drugim. Od 21.12.2021 sale te zostały włączone do Trasy Królewskiej.
Inne wnętrza i ekspozycje stałe to:
Galeria Arcydzieł – znajduje się na parterze, wyeksponowane są tu zbiory europejskiego malarstwa, rzeźby, sztuki zdobniczej oraz historyczne uzbrojenie. Łącznie ponad 600 eksponatów.
Pałac pod Blachą – tutaj prezentowany jest odtworzony apartament Księcia Józefa Poniatowskiego.
Na Zamku Królewskim odbywają się też wystawy czasowe, koncerty, wykłady, spotkania, projekcje.
Godziny otwarcia i ceny biletów: TUTAJ
Bilety online do kupienia TUTAJ
OGRODY ZAMKOWE
Znajdują się one po wschodniej stronie Zamku, od strony Arkad Kubickiego. Aby do nich dotrzeć, idąc z placu Zamkowego trzeba skierować się w stronę Wisły. Mamy tu ogród Dolny i Górny. W tym pierwszym znajdziemy szeroką murawę, na którą można wejść i na niej usiąść. Możemy też zaszyć się w kameralne alejki i posiedzieć na ukrytych w zielonym labiryncie ławeczkach. W drugim zaś czeka na nas panoramiczny widok na praską stronę Wisły i jeszcze więcej różnobarwnych kwietników. Wiosną bajecznie kwitną w nich tulipany.
Post o wszystkich odwiedzonych przez nas zamkach i pałacach w Polsce znajdziesz tutaj: Zamki i pałace w Polsce
Inne miejsca w Warszawie warte zobaczenia znajdziesz tutaj: Atrakcje Warszawy
Wszystkie posty z województwa mazowieckiego znajdziesz tutaj: MAZOWSZE – atrakcje regionu
Więcej o ciekawych miejscach w Polsce:
Podobał Ci się wpis? Będzie mi bardzo miło, jeżeli podzielisz się nim ze znajomymi i zostaniesz moim stałym czytelnikiem na blogu, Facebooku i Instagramie